Zaman zaman psikotik rahatsızlığı olanlar gerçekle ilişkilerini kaybederler. Kafa karıştırıcı düşünceler, görüntüler ve sesler karmaşası kişinin dünyasını sarar. Şizofreni hastalığı olan kişiler, çok garip şok edici davranışlar sergileyebilir. Psikotik epizod dediğimiz durumda hastalar gerçekle ilişkilerini kaybeder, ani kişilik ve davranış değişiklikleri gösterirler. Şizofreninin şiddeti kişiden kişiye değişir. Kimi hasta tek epizod yaşarken, bazıları birkaç tane epizod yaşar, bu epizodlar arasında normal bir yaşam sürebilirler. Şizofreni belirtileri nüksetme (relaps) ve duraksama (remisyon) denilen döngüler sırasında kötüleşebilir ve azalabilir.
Bu hastalıkla birkaç tür sayabiliriz.
Bunlar; Paranoid, Hebefrenik, Katatonik ve Ayrışmamış şizofrenilerdir.
Paranoid türde, kişi zulüm gördüğü ya da birileri tarafından cezalandırıldığı ile ilgili yanlış inançlara (sanrılara) sahiptir. Düşünceleri, duygu ve konuşmaları oldukça normal olabilir.
Hebefrenik türde hastanın zihni oldukça karışık ve davranışları tutarsızdır. Konuşması karma karışıktır. Bu kişiler duygusuz veya yüzeysel veya uygunsuz, hatta şapşalca ve çocuksu görülebilir. Çoğunlukla duş almak, giyinmek veya yemek hazırlamak gibi günlük işlerini bile yapabilme becerilerini bozan düzensiz davranışlar sergilerler.
Katatonik şizofreni hastaları haraketsiz durmaları ve dış uyaranlara karşı tepkisiz olmalarıyla kendilerini belli ederler. Bazen yüzlerini buruşturur veya biçimsiz hareketler yaparlar. Duydukları bir kelimeyi sıkça tekrar edebilirler. Yetersiz beslenme ve kendilerini yaralama riski taşırlar.
Ayrışmamış tür ise hastadaki semptomların yukarıdaki 3 türe de tam uymadığı durumdur.